Hoe kan ik mijn online privacy beschermen? Dé basishandleiding voor digitale veiligheid
In onze digitale wereld is het beschermen van je online privacy belangrijker dan ooit. Je deelt volop persoonlijke informatie op sociale media, doet online banktransacties en slaat gevoelige gegevens op in de cloud. Dat brengt natuurlijk een hoop gemak en voordelen. Maar het zorgt ook voor risico’s, van identiteitsdiefstal tot ongewenste surveillance en gegevensinbreuken.
Voor online ondernemers – en dus cybercriminelen – zijn jouw persoonlijke gegevens namelijk een waardevolle valuta geworden. Net als je geld moet je die dus beschermen tegen diefstal en misbruik.
Daarom is online privacy belangrijk. Het niet langer een luxe om jezelf online goed te beschermen: het is bittere noodzaak. Door de risico’s te kennen, kun je ook de juiste stappen nemen om jouw online privacy oprecht goed te beschermen. Hieronder maak je kennis met die risico’s, en nemen we je mee door de stappen die je kunt nemen om je online veiligheid en privacy te waarborgen. Van eenvoudige tips zoals het creëren van sterke wachtwoorden tot meer geavanceerde methoden zoals het gebruik van VPN’s en tweefactorauthenticatie.
Begrijp de risico’s van de online wereld voor jouw privacy
Om jezelf goed te kunnen beschermen, is het allereerst belangrijk om te weten wat de risico’s zijn als het gaat om je online veiligheid en privacy. Hierbij is het belangrijk om te weten tegen welke soorten bedreigingen je jezelf moet beschermen. Want ook al zijn er dankzij de snelle digitalisering steeds meer online privacy wetten, het grootste probleem wordt gevormd door de online aanwezigen die zich niet aan die wetten houden.
Hackers en cyberaanvallen
Een van de grootste – best bekende – online dreigingen zijn hackers. Dit zijn mensen die proberen in te breken in je computer of online accounts om je persoonlijke gegevens – bankgegevens of wachtwoorden – te stelen. Deze informatie kan gebruikt worden om geld van je te stelen, je identiteit over te nemen of andere schadelijke dingen te doen.
Je kent vast wel de waarschuwing op sommige sites dat cybercriminelen proberen je gegevens te stelen. Dat is niet zozeer een waarschuwing dat op die site direct een horde hackers klaar staat om je te bespringen, maar wel dat er een verhoogd risico is. Je zou kunnen zeggen dat er op dat plekje van het internet een soort lek zit in de verdediging tegen cyberaanvallen.
Wees je er bewust dat een gigantische schaduwkant van het internet is die jij niet kent. Dat is wat het dark web is: een kant van het internet die je via gewone browsers niet te zien krijgt.
Bedrijven die je volgen
Een andere zorg is dat bedrijven en adverteerders je online gedrag in de gaten houden. Ze doen dit om te begrijpen wat je interesses zijn, zodat ze je advertenties kunnen tonen die speciaal op jou zijn afgestemd. Hoewel dit soms handig kan zijn, betekent het ook dat er veel persoonlijke informatie over jou wordt verzameld en gebruikt.
Veel mensen vinden het inmiddels al volstrekt normaal dat bedrijven genoeg van ze weten om gepersonaliseerde advertenties te kunnen tonen. En soms is het ook best fijn, dat je de broek die al eens bekeek nog eens krijgt voorgehouden als hij in de sale is. Of dat een algoritme jou – op basis van wat je leest en kijkt – zo goed kent dat je een tip krijgt voor een evenement dat jou op het lijf geschreven is.
Daarbij vergeten mensen de negatieve impact die al die kennis kan hebben. Een paar jaar geleden kwam Facebook in deze context zeer negatief in het nieuws. Een bedrijf – Cambridge Analytica genaamd – zou bakken data vanaf Facebook hebben gebruikt om de Amerikaanse presidentsverkiezingen te beïnvloeden.
Als je dus denkt dat het onschuldig is dat sociale media en Goole van je weten wat je zoal leuk vindt, dan vergeet je dat die informatie ook kan dienen om bewust mensen te beïnvloeden die vatbaar lijken voor een bepaalde politieke keuze. Daarom is het verstandig om regelamtig je cookies te verwijderen, maar nog beter is natuurlijk voorkomen dat al die data van je verzameld worden.
Phishing en misleidende e-mails
Wees ook op je hoede voor phishing. Dit zijn pogingen van oplichters om je via e-mail of berichten persoonlijke gegevens te laten delen. Deze berichten zien er vaak uit alsof ze van een betrouwbare bron komen, zoals je bank of een bekend bedrijf.
Malware en virussen
Tenslotte is er het risico van malware en virussen. Dit zijn kwaadaardige softwareprogramma’s die op je computer kunnen worden geïnstalleerd zonder dat je het weet. Vaak gebeurt dat door op een besmette link te klikken of een geïnfecteerd bestand te downloaden. Ze kunnen je computer beschadigen, je persoonlijke gegevens stelen of zelfs je computer ‘gijzelen’ en losgeld eisen om hem weer toegankelijk te maken.
Door je bewust te zijn van deze risico’s, kun je beter voorbereid zijn om jezelf te beschermen in de digitale wereld. Het is belangrijk om altijd alert te blijven en voorzichtig te zijn met de informatie die je online deelt en de links waarop je klikt.
Jouw stappenplan naar digitale veiligheid: de “Big Six” van online privacy
Je kent nu het belang van je online privacy beschermen, maar hoe pak je dat aan? Welke maatregelen kun je nemen om jezelf te beschermen?
Zoals je zult bestaat digitale veiligheid uit verschillende niveaus. Vergelijk het met de beveiliging van je woning. Je kunt een simpel draaislot op je deuren en ramen zetten, maar je kunt ook speciale dievenklemmen en anti-inbraakstrips toevoegen. Met een alarmsysteem maak je de kans op inbraak nog kleiner. En ook daarin heb je weer verschillende keuzes.
Voor een goede digitale veiligheid combineer je de onderstaande maatregelen tot jouw ideale online beveiligingspakket. Bij iedere maatregel geven we verschillende tips. Daardoor hopen we een handleiding te hebben opgesteld waarmee iedereen uit de voeten kan.
Voor hun huis of opslagbox zouden weinig mensen genoegen nemen met een slot als dit. Toch is dat opvallend vaak wel wat ze op hun digitale veiligheid hangen.
Online privacy maatregel #1. Sterke wachtwoorden
Het gebruik van sterke wachtwoorden is een eenvoudige maar zeer belangrijke stap in het beschermen van je online accounts en persoonlijke informatie. Een sterk wachtwoord is als een goede slot op de deur van je digitale leven. En hoe goed je andere beveiligingssystemen ook zijn: dat goede slot blijft de basis van je veiligheid.
Vermijd simpele wachtwoorden
Het is cruciaal om gemakkelijk te raden wachtwoorden te vermijden. Wachtwoorden zoals ‘123456’, ‘wachtwoord’, of je geboortedatum zijn heel makkelijk te raden voor kwaadwillenden. Deze soort wachtwoorden kunnen snel worden gekraakt met eenvoudige hacktechnieken.
Gebruik een mix van karakters
Een sterk wachtwoord bestaat uit een combinatie van kleine letters, hoofdletters, cijfers en speciale tekens zoals @, #, of $. Deze mix maakt het veel moeilijker voor hackers om je wachtwoord te raden of te kraken met automatische tools.
Lengte is belangrijk
Langere wachtwoorden zijn sterker. Probeer een wachtwoord te gebruiken dat ten minste 12 tekens lang is. Hoe langer het wachtwoord, hoe meer combinaties een hacker moet proberen om het te kraken, wat het praktisch ondoenlijk maakt. De tijd die een programma nodig heeft om je wachtwoord te kraken, loopt namelijk exponentieel op met elk karakter dat je toevoegt.
Ook bij de beveiliging van je huis geldt vaak de wijsheid: zorg dat je niet het makkelijkste slachtoffer in je wijk bent. Ben jij het enige huis in jouw straat met goede verlichting in de tuin en een alarmsysteem? Dan zullen inbrekers jouw adres waarschijnlijk wel links laten liggen. Evenzo gaan cybercriminelen je digitale deur al snel voorbij als jouw wachtwoord moeilijker te raden is dan gemiddeld.
Unieke wachtwoorden voor elke account
Het is ook belangrijk om voor elke online account een ander wachtwoord te gebruiken. Als een hacker toegang krijgt tot één van je wachtwoorden, willen we niet dat ze toegang krijgen tot al je accounts. Denk aan je verschillende accounts als aparte deuren, elk met een uniek slot.
Wachtwoordbeheerders
Het kan uitdagend zijn om al deze unieke en complexe wachtwoorden te onthouden. Overweeg daarom het gebruik van een wachtwoordbeheerder. Dit is een veilige tool die al je wachtwoorden opslaat en onthoudt, zodat je gemakkelijk toegang hebt tot je accounts zonder elk wachtwoord apart te moeten onthouden. Bovendien helpt zo’n tool je met het genereren van écht ingewikkelde en veilige wachtwoorden.
Door sterke wachtwoorden te gebruiken en deze richtlijnen te volgen, verhoog je aanzienlijk de veiligheid van je online aanwezigheid en bescherm je jezelf tegen een groot aantal cyberdreigingen.
Online privacy maatregel #2. Twee-factor-authenticatie
Twee-factor-authenticatie, vaak afgekort als 2FA, is een extra beveiligingsstap die je kunt nemen om je online accounts nog veiliger te maken. Het idee achter 2FA is simpel maar effectief. Het vraagt om twee verschillende vormen van identificatie voordat je toegang krijgt tot je account. Op die manier bewijs je dat jij echt degene bent die in probeert te loggen op je account.
Hoe werkt 2FA?
Bij twee-factor-authenticatie gebruik je niet alleen je wachtwoord om in te loggen, maar moet je ook een tweede code invoeren. Deze code krijg je meestal via een sms op je telefoon, via een e-mail, of via een speciale app die een code genereert. Wanneer je probeert in te loggen moet je die code – die voor elke inlogpoging uniek is – invoeren na je wachtwoord.
Dit betekent dat zelfs als iemand je wachtwoord heeft, ze zonder deze code niet in je account kunnen komen.
Extra veiligheid
Deze extra stap maakt het veel moeilijker voor onbevoegden om toegang te krijgen tot je accounts. Zelfs als je wachtwoord wordt gestolen of gehackt, kan de hacker zonder de tweede code niet inloggen. En omdat deze code iedere keer uniek wordt gegenereerd, is het ook vrijwel onmogelijk dat die code in verkeerde handen valt, zoals met je wachtwoord nog wel kan gebeuren.
Verschillende opties voor 2FA
Er zijn verschillende manieren om de tweede factor te ontvangen. Het kan een sms zijn, maar je kunt ook gebruik maken van apps zoals Google Authenticator of Authy, die een code genereren die je moet invoeren. Sommige diensten bieden zelfs fysieke tokens aan, die een code genereren en nog veiliger zijn dan sms of apps.
Wanneer 2FA gebruiken?
Het is aan te raden om 2FA in te schakelen voor alle diensten die het aanbieden, vooral voor accounts die gevoelige informatie bevatten zoals je e-mailaccounts, sociale media, en online bankieren. Ook mensen die beleggen in Bitcoin en andere crypto currency beveiligen hun account daarvoor meestal met 2FA.
Makkelijk in te stellen
De meeste online diensten bieden duidelijke instructies over hoe je 2FA kunt instellen. Het proces is meestal eenvoudig en neemt slechts een paar minuten in beslag.
Door twee-factor-authenticatie te gebruiken, neem je een belangrijke stap in het beschermen van je online identiteit en persoonlijke informatie. Het is een eenvoudige, maar zeer effectieve manier om jezelf extra te beveiligen tegen cyberaanvallen en identiteitsdiefstal.
Online privacy maatregel #3. Wees voorzichtig met openbare Wi-Fi
Tegenwoordig is er op de meeste openbare plekken Wi-Fi beschikbaar. Handig, maar het gebruik van openbare Wi-Fi-netwerken, zoals die in cafés, bibliotheken of luchthavens brengt ook bepaalde risico’s met zich mee. Deze netwerken zijn vaak niet goed beveiligd, wat ze aantrekkelijk maakt voor hackers die op zoek zijn naar een kans om gevoelige informatie te stelen.
Overigens is het ook bij je eigen thuisnetwerk alert te zijn of je wel de enige gebruiker bent. Twijfel je daaraan? Lees dan ook hoe je kunt ontdekken wie er op jouw Wi-Fi zit.
Risico’s van openbare Wi-Fi
Omdat openbare Wi-Fi vaak minimale beveiliging heeft, is het relatief eenvoudig voor kwaadwillenden om tussen jou en de Wi-Fi-verbinding in te komen. Dit betekent dat ze alles wat je online doet, kunnen zien en mogelijk kunnen stelen, zoals je wachtwoorden, financiële gegevens en persoonlijke e-mails.
Vermijd gevoelige transacties
Het is verstandig om gevoelige activiteiten – zoals online bankieren, het invoeren van creditcardgegevens, of het inloggen op belangrijke accounts – te vermijden terwijl je verbonden bent met een openbaar Wi-Fi-netwerk. Deze activiteiten kunnen beter worden uitgevoerd op een beveiligde, privéverbinding.
Gebruik een VPN voor extra beveiliging
Als je echt moet verbinden met een openbaar Wi-Fi-netwerk, overweeg dan het gebruik van een Virtual Private Network (VPN). Een VPN versleutelt je internetverbinding, wat betekent dat je gegevens veilig zijn en niet kunnen worden gelezen door anderen, zelfs als ze de gegevens onderscheppen. Dit geeft een extra laag van beveiliging, waardoor het veiliger is om het internet te gebruiken op openbare plaatsen.
Het gebruik van een VPN maakt je internetgebruik ook veiliger op je eigen thuisnetwerk. Het is namelijk de ideale manier om anoniem te browsen, doordat je via een externe server online gaat. Daardoor is jouw internetgedrag niet te herleiden naar jou persoonlijk. De meeste VPN aanbieders houden ook geen loggegevens van hun gebruikers bij: jouw online privacy is daarmee een stuk beter gewaarborgd dan wanneer je zonder VPN online gaat.
Wees alert op valse Wi-Fi-netwerken
Wees ook alert op valse Wi-Fi-netwerken die door hackers zijn opgezet om eruit te zien als legitieme openbare netwerken. Deze zijn specifiek bedoeld om argeloze gebruikers te lokken en hun gegevens te stelen. Controleer altijd de legitimiteit van een Wi-Fi-netwerk voordat je verbinding maakt.
Schakel automatische verbindingen uit
Zorg ervoor dat je apparaten niet automatisch verbinding maken met openbare Wi-Fi-netwerken. Dit verkleint de kans dat je onbewust verbinding maakt met een onveilig of kwaadaardig netwerk.
Gebruik een browser die bekend staat om privacy
Wanneer je dan toch een keer gebruik maakt van een openbaar netwerk, doe je er goed aan niet zomaar je standaard programma’s te gebruiken. In plaats van Google gebruik je bijvoorbeeld DuckDuckGo: een zoekmachine die bekend staat om zijn privacy. En om te browsen kun je beter overschakelen naar Tor Browser, één van de beste browsers voor privacy.
Wees extra voorzichtig met buiten de deur werken
De afgelopen jaren is het buiten kantoor werken in een stroomversnelling terechtgekomen. Dat heeft weer de nodige beveiligingsproblemen met zich meegebracht. Zo is de kans groot dat je op je werkomgeving meer gevoelige data hebt staan dan op je eigen computer. Of je nu in een koffietentje werkt of aan de keukentafel: je doet er goed aan een goede VPN voor thuiswerkers te gebruiken. Door via zo’n VPN te verbinden met je werkomgeving, bescherm je alle gevoelige gegevens die daarop staan heel wat beter. Daar wil je leidinggevende vast aan meebetalen?
Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, kun je de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van openbare Wi-Fi-netwerken aanzienlijk verminderen en je digitale veiligheid beschermen. Het is altijd beter om voorzichtig te zijn en je bewust te zijn van de mogelijke gevaren bij het online gaan op openbare plaatsen.
Online privacy maatregel #4. Beperk je blootstelling op sociale media
In onze moderne, verbonden wereld spelen sociale media een grote rol in hoe we communiceren en informatie delen. Hoewel deze platforms ons in staat stellen om in contact te blijven met vrienden en familie, is het belangrijk om bewust te zijn van hoeveel persoonlijke informatie we delen en hoe dit onze privacy kan beïnvloeden.
Denk na voordat je deelt
Voordat je iets op sociale media post, denk na over wat je deelt en met wie. Persoonlijke details, zoals je locatie, je werkplek, je gezinssamenstelling of vakantieplannen, kunnen waardevolle informatie zijn voor kwaadwillenden. Overweeg om je profielinstellingen zo aan te passen dat alleen vrienden je posts kunnen zien, in plaats van iedereen.
Maar, onthoud ook dat iets dat eenmaal online staat daar in feite blijvend staat. Het is altijd goed om in je achterhoofd te houden hoe groot het digitale archief van jouw leven eigenlijk is dat je aanlegt met al die posts en status updates.
Pas op met foto’s
Foto’s kunnen veel onthullen over je persoonlijke leven. Wees voorzichtig met het delen van foto’s die gevoelige informatie kunnen bevatten, zoals je huisadres, de school van je kinderen, of dure bezittingen. Denk ook aan de geotags die soms automatisch aan foto’s worden toegevoegd, waardoor je locatie bekend kan worden.
Kijk ook altijd kritisch naar eventuele onbedoelde data die je misschien deelt. Zo is een foto van je vliegtickets heel erg leuk om te laten zien dat je op vakantie gaat, maar een kwaadwillende kan daardoor precies zien wanneer jouw huis onbewaakt is.
Controleer je privacy-instellingen
Sociale mediaplatforms hebben vaak uitgebreide privacy-instellingen die je kunt aanpassen. Neem de tijd om deze instellingen te doorlopen en aan te passen aan jouw comfortniveau. Beperk bijvoorbeeld wie je posts kan zien, wie je kan taggen en wie contact met je kan opnemen.
Wees voorzichtig met vriendschapsverzoeken
Accepteer niet zomaar vriendschapsverzoeken van mensen die je niet kent. Soms creëren kwaadwillenden valse profielen om toegang te krijgen tot je persoonlijke informatie.
Denk na over de lange termijn
Onthoud dat wat je op sociale media plaatst, lang kan blijven bestaan en mogelijk tegen je gebruikt kan worden in de toekomst. Wees voorzichtig met wat je deelt, vooral als het gaat om meningen of opmerkingen die anderen kunnen kwetsen of verkeerd kunnen worden geïnterpreteerd.
Door deze stappen te volgen, kun je je blootstelling op sociale media beperken en je persoonlijke informatie beter beschermen. Het is belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het delen van momenten van je leven en het behouden van je privacy en veiligheid online.
Online privacy maatregel #5. Controleer privacy-instellingen
Het regelmatig controleren van je privacy-instellingen op sociale media en andere online diensten is een belangrijke stap om je online privacy te waarborgen. In de snel veranderende wereld van technologie en sociale media kunnen privacy-instellingen en -beleid vaak veranderen, dus het is belangrijk om up-to-date te blijven.
Begrijp je instellingen
Zorg ervoor dat je echt begrijpt wat elke instelling betekent. Kijk wie jouw informatie kan zien – is het iedereen, alleen je vrienden, of misschien een specifieke vriendengroep? Controleer ook of er instellingen zijn die bepalen of jouw gegevens gedeeld kunnen worden met derde partijen.
Check instellingen regelmatig
Maak er een gewoonte van om je privacy-instellingen regelmatig te controleren en te updaten. Dit is vooral belangrijk na updates van de software of het beleid van de dienst, omdat deze veranderingen soms de standaardinstellingen kunnen aanpassen.
Beperk wie jouw berichten kan zien
Pas op met wie je jouw berichten en foto’s deelt. Je wilt misschien niet dat iedereen alles ziet wat je post, dus gebruik de instellingen om te beperken wie toegang heeft tot je inhoud.
Houd je persoonlijke informatie privé
Wees voorzichtig met het delen van persoonlijke informatie zoals je adres, telefoonnummer, of geboortedatum. Overweeg om deze informatie helemaal niet te delen of deze alleen zichtbaar te maken voor een kleine groep vertrouwde mensen.
Bekijk app-machtigingen
Controleer ook de privacy-instellingen van apps die verbonden zijn met je sociale media-accounts. Sommige apps kunnen toegang hebben tot meer van je gegevens dan je prettig vindt. Pas deze instellingen aan of verwijder de apps indien nodig.
Gebruik de privacy instellingen van je browser
Ook het gebruik van je browser kan je helpen om jezelf beter te beschermen. Zo zijn bepaalde browsers beter voor je veiligheid dan andere. De meeste browsers bieden ook mogelijkheden om incognito te browsen, wat inhoudt dat er geen cookies of andere gegevens van je sessie worden opgeslagen. Handig als je niet wilt dat bedrijven kunnen volgen welke pagina’s je bezoekt, maar ook wanneer je bijvoorbeeld vliegtickets boekt. Door incognito prijzen te vergelijken, voorkom je namelijk dat die prijzen plotseling omhoog gaan omdat het bedrijf heeft gezien dat je interesse hebt.
Wees je bewust van je IP adres
Tot slot is het belangrijk om je te beseffen dat je via een te herleiden IP adres het internet bezoekt. Dat is als het ware een digitale stempel waaraan jij te herkennen bent. Wil je anoniem blijven, dan doe je er goed aan regelmatig je IP adres te veranderen, bijvoorbeeld door het gebruik van een VPN. NordVPN is op dit gebied een marktleider.
- 69% korting
- Inclusief mobiele app
- Veilig & supersnel
- Meerdere apparaten
- 4 op basis van 32231 reviews
Door proactief je privacy-instellingen te beheren en aan te passen, kun je een betere controle behouden over wie jouw informatie ziet en hoe deze wordt gebruikt. Dit is een essentieel onderdeel van het beschermen van je online aanwezigheid en het waarborgen van je digitale privacy.
Online privacy maatregel #6. Update je software
Het regelmatig updaten van je software, waaronder je besturingssysteem en antivirusprogramma, is cruciaal voor het behouden van een goede online beveiliging. Software-ontwikkelaars brengen vaak updates uit die niet alleen nieuwe functies toevoegen, maar ook belangrijke beveiligingsverbeteringen bieden.
Beveiligingspatches
Veel updates bevatten beveiligingspatches. Dit zijn fixes voor beveiligingslekken die hackers zouden kunnen uitbuiten om toegang te krijgen tot je systeem of gegevens. Door je software bij te werken, bescherm je jezelf tegen bekende kwetsbaarheden.
Automatische updates
Overweeg om automatische updates in te schakelen. Dit betekent dat je software zichzelf automatisch bijwerkt zodra er een nieuwe update beschikbaar is. Het is een gemakkelijke manier om ervoor te zorgen dat je altijd de nieuwste beveiligingsmaatregelen hebt.
Check regelmatig op updates
Als je geen gebruik maakt van automatische updates, controleer dan regelmatig of er updates beschikbaar zijn. Dit geldt voor je besturingssysteem, antivirusprogramma, maar ook voor andere software zoals je webbrowser en de apps op je smartphone.
Wees voorzichtig met oude software
Wees voorzichtig met het gebruik van verouderde software die niet langer wordt ondersteund door de ontwikkelaars. Oude software ontvangt geen updates meer, wat betekent dat deze kwetsbaar blijft voor nieuwe beveiligingsrisico’s.
Bescherming tegen Malware en virussen
Up-to-date antivirussoftware is je eerste verdedigingslinie tegen malware en virussen. Zorg ervoor dat je antivirusprogramma altijd de laatste updates heeft ontvangen om effectief te blijven tegen de nieuwste bedreigingen.
Door je software up-to-date te houden, neem je een belangrijke stap in het beschermen van je digitale apparaten en je persoonlijke gegevens tegen cyberaanvallen en andere online bedreigingen. Het is een eenvoudige maar essentiële taak in het handhaven van je digitale veiligheid.
Last but not least: wees verstandig
Hopelijk heb je inmiddels een beter beeld van wat je kunt doen voor je digitale veiligheid. We gaan je hier verlaten met misschien wel de beste tip om te voorkomen dat je het slachtoffer wordt van cybercriminaliteit: denk vooral heel goed na wat je online allemaal uitspookt. Vul niet zomaar je gegevens in, waag je niet aan praktijken als het dark web betreden en stuur geen bankgegevens naar Nigeriaanse prinsen die beloven je bakken met geld over te maken.
